Door de groeiende interesse in duurzame bouwmaterialen komen er steeds nieuwe en innovatieve producten op de markt. Hennep is een van de materialen die op veel manieren terugkomt. In dit artikel bespreken we hennep in de vorm van kalkhennep. Wat vooral wordt toegepast als isolatiemateriaal, maar tegenwoordig ook steeds vaker een alternatief voor beton. Interessant want dit materiaal kan duurzamer zijn dan beton of baksteen.
Hennep wordt onder andere gebruikt als isolatiemateriaal in de vorm van kalkhennep. Dit isolatiemateriaal is afkomstig van de hennepplant waarbij de houtachtige delen vermengd worden met kalk. Het resultaat is een samenstelling die milieuvriendelijk én functioneel is. De hennepvezels zorgen voor stevigheid en kalk dient als bindmiddel. Daarnaast dient de kalk ook als brandvertragend materiaal.
Hennep is hip
Je hoort tegenwoordig steeds vaker van hennep als biobased bouwmateriaal. Helemaal nieuw en hip denk je misschien. Maar dat is niet zo: vroeger werd het al veelvuldig gebruikt, onder andere ook als isolatiemateriaal. Niet gek want het is een plant die makkelijk groeit en veel voorkomt. Daarnaast heeft hennep meer voordelen: de plant kan CO2 opslaan, verbetert de bodemkwaliteit en de plant is sterk waardoor het materiaal waartoe het wordt verwerkt lang mee kan gaan. Niet gek dus, om te gebruiken als alternatief voor beton of een ander soort isolatiemateriaal.
Toepassing kalkhennep: voornamelijk isolatie
Kalkhennep wordt de laatste jaren steeds meer toegepast in gebouwen. De mix van kalk en hennep is ideaal voor ecologisch bouwen: het heeft de flexibiliteit en poreusheid die nodig is en voldoet aan de gezondheids- en milieunormen. Het wordt vooral toegepast als isolatiemateriaal. Het isolatiemateriaal wordt meestal aangebracht tussen een houten structuur. Het kan verschillende vormen hebben, want er zijn verschillende varianten van kalkhennep isolatie:
- Hempcrete (kalkhennep gebonden met water)
- Kalkhennepblokken (isolatieblokken om te lijmen of metselen)
- Droge kalkhennepmengelingen (strooi- of vultechniek)
- Isolerende pleisterlaag van kalkhennep (stucen)
Benieuwd welke vorm van isolatie het meest geschikt is in jouw situatie? Of wil je meer lezen over een bepaalde soort? Op Ecomat staat een uitgebreid artikel dat ingaat op deze vier vormen van isolatie.
Efficiënte vochtregulator
Kalkhennep is erg geschikt als isolatiemateriaal. Het is stevig, licht, ademend en een uitstekende vochtregulator. Zelfs klamme muren zijn geen probleem voor dit materiaal. Ideaal als je in een oud huis woont. Er zijn verschillende mogelijkheden om het isolatiemateriaal damp-open af te werken waardoor vocht het huis uit kan. Op deze manier heb je een aangenaam binnenklimaat dat niet te vochtig is.
De isolatiewaarde, ook wel Lambdawaarde, van Kalkhennep is 0,056 W/mk. Dit kan per variant afwijken, dus let hierop als je ermee aan de slag gaat. Dit is niet slecht, maar de isolatiewaarde van PUR of PIR is een stuk beter. Die ligt voor beide materialen ergens rond de 0,022 W/mk. Een ‘slechtere’ isolatiewaarde is overigens niet erg, je hebt alleen een dikkere laag isolatie nodig om dezelfde isolatiewaarde te bereiken.
Ook alternatief voor beton
Hennep wordt door de veelzijdige toepassingen en voordelen steeds verder ontwikkeld. Zo kunnen de dichtheden van (kalk)hennepblokken worden vergroot waardoor het ook op andere manieren kan worden toegepast. Denk hierbij bijvoorbeeld aan beton. Hennep kan worden gebruikt als bio-aggregaat in groene betonsoorten en zo worden toegepast in gebouwschillen. Het is dus een goed alternatief voor beton. Hennepbeton kan op deze manier worden toegepast in verdichte muren, isolatiecoatings, pleistermortel en voorgevormde bouwstenen.
Hennepbeton heeft een groot milieuvoordeel: het slaat CO2 op en heeft een veel kleinere ecologische voetafdruk vergeleken met traditionele bouwmaterialen. Toch zijn er ook enkele eigenschappen die nadelig kunnen zijn:
- Het is een stuk duurder dan de conventionele alternatieven.
- Er zijn maar weinig mensen die de juiste kennis hebben om met dit materiaal te werken.
- De hennepvezels in beton zijn moeilijker te beheersen dan minerale en synthetische vezels. Dit heeft onder andere een negatieve invloed op het uithardingsproces.
- Het is lang niet zo sterk als betonstaal, waardoor het minder geschikt is als dragend materiaal.
Meer lezen over de hennep in beton en de voor- en nadelen hiervan? Lees dan het beschouwende artikel van urbanNext wat is onderbouwd met veel wetenschappelijke bronnen. Let wel: het artikel is in het Engels.
Kalkhennep: de voor- en nadelen op een rijtje
Kalkhennep kan op verschillende manieren worden toegepast als biobased bouwmateriaal en biobased isolatiemateriaal. Hieronder nog even kort de voor- en nadelen op een rijtje van het materiaal (dus niet de toepassing).
Voordelen:
- Duurzaam: het wordt geproduceerd met natuurlijk materialen en kan CO2 opslaan waardoor het een lage ecologische voetafdruk heeft. Vergeleken met traditionele isolatiematerialen die niet biobased zijn, is het een duurzamere keuze.
- Ademend: het materiaal is ademend waardoor het vocht goed kan reguleren en zo een gezond binnenklimaat kan bevorderen. Vochtproblemen komen zo minder snel voor en de luchtkwaliteit in woningen verbetert.
- Thermische eigenschappen: kalkhennep heeft goede thermische eigenschappen. Hierdoor kan het helpen bij het handhaven van een comfortabele binnentemperatuur wat kan leiden tot een energiebesparing.
Nadelen:
- Beschikbaarheid: het materiaal is niet overal makkelijk te verkrijgen en is bovendien een stuk duurder dan alternatieven.
- Complex: het gebruik van kalkhennep vereist specifieke kennis en vaardigheden. Niet elke aannemer is bekend met het materiaal. Hierdoor kan jouw project te complex én foutgevoelig worden.
Let op: het klimaat is bepalend. Weeromstandigheden hebben effect op de isolatiewaarde van het materiaal. Hierdoor kan de toepassing van hennep in beton of isolatiemateriaal verschillen per regio. In het artikel van urbanNext kan je lezen hoe dit zich uit in Noord-Europa vergeleken met Zuid-Europa.
Bron afbeelding: Afrimathemp
