Bouwer Ballast Nedam Development organiseerde een competitie om een klimaatpositieve woning te ontwikkelen die bereikbaar is voor een groot publiek. Drie bouwpartners ontwikkelden ONS Natuurhuis, een prefab huis van geperst stro en werden nummer 1. Acht woningen worden nu gerealiseerd in Heeze en in 2023 opgeleverd. Wij vinden het een plaatje!
ONS Natuurhuis is een biobased rijwoning die door heel Nederland kan worden toegepast. Het doel van dit project is om te laten zien dat biobased bouwen gemakkelijk kan worden opgeschaald. De basis van ONS Natuurhuis zijn gevels van houten prefab snelbouwelementen gevuld met geperst stro. Hij bestaat voor 96% uit biobased materialen. Deze isolatie zorgt verder voor een gezond binnenklimaat, is circulair en CO2- en stikstofvrij.
In deze afbeelding is te zien uit welke natuurlijke materialen de woning is opgebouwd.
Ontwerp: één met de natuur
Naast het gebruik van biobased materialen, is er ook op andere manieren rekening gehouden met de natuur. Om ervoor te zorgen dat de woning goed in de omgeving past, is de woning iets opgetild boven het maaiveld. Zo kan het landschap zoveel mogelijk doorlopen tot aan de woning. Dit wordt benadrukt door de vlonder en veranda die boven het maaiveld lijken te zweven.
Bomen zijn een goede optie voor natuurlijke zonwering. Het nadeel hiervan is echter wel dat ze een aantal jaar nodig hebben om de gewenste grootte te bereiken en dus echt schaduw te bieden. Een pergola is daarom een goed alternatief, en dit hebben de ontwikkelaars dan ook toegepast aan de zuidzijde van de woning. Met groene klimplanten blendt de pergola ook mooi met de natuur.
Wat zijn biobased materialen?
Biobased zegt iets over de oorsprong van een materiaal. Ze zijn gemaakt van hernieuwbare grondstoffen en geheel of gedeeltelijk bestaand uit biologische materialen- zoals vezels, suiker(s) of micro-organismen. Materialen die binnen een termijn van 10 jaar terug kunnen groeien.
Stro is een veelgebruikt biobased product voor de bouw, met name daken voor nieuwbouw. Het is niet alleen een restproduct van de veehouderij, maar kan ook specifiek voor de bouw worden geteeld, geoogst en weer opnieuw worden geplant.
Is biobased bouwen duur?
Veel mensen denken dat biobased bouwen een stuk duurder is dan het bouwen van een reguliere woning. Dit is het geval als bijvoorbeeld enkel kalkzandsteen wordt vervangen door hout. Hout is namelijk een duurder materiaal dan kalkzandsteen of kunststof. Toch valt met volledig biobased bouwen juist winst te behalen. Bijvoorbeeld doordat het een sneller en veiliger proces is, omdat de materialen lichter zijn en gemakkelijker te prefabriceren. Maar de grootste winst zit misschien wel in een gezonder binnenklimaat.
Veel gezonder en minder voetafdruk en CO2
In de vorige alinea zijn al enkele voordelen van biobased bouwen aan bod gekomen. In deze alinea zetten we ze nog even voor je op een rijtje:
- De ecologische voetafdruk van biobased materialen is kleiner. Aan het eind van de streep is het huis beter voor het milieu.
- Er wordt (over het algemeen) minder CO2 uitgestoten bij biobased bouwen doordat de materialen veel lichter zijn. Daarnaast slaan planten en bomen CO2 op die langdurig worden opgeslagen in de houten constructie, maar ook in het groene dak.
- Biobased bouwen zorgt voor een gezond binnenklimaat doordat het vocht en de temperatuur gemakkelijk kan reguleren. Dit heeft twee voordelen: je hoeft minder te stoken in de winter (waardoor je geld bespaart) en de luchtkwaliteit verbetert (wat goed is voor je gezondheid).
- Biobased bouwmateriaal kan vaak worden hergebruikt, hierdoor kan er circulair gebouwd worden. Dit komt aan de doelen van de overheid tegemoet: in 2050 moet er namelijk een volledig circulaire bouweconomie zijn.
- Biobased materiaal kan op veel verschillende manieren worden toegepast waardoor de opties eindeloos zijn.
- Als er volledig biobased wordt gebouwd zullen er geen schadelijke stofdeeltjes in het huis zijn. Dit is iets waar recent steeds meer alarmerende berichten over komen. Zo wordt er geschreven over fijnstof uit minerale isolatieproducten of formaldehyde uit geperste houten meubels en interieurtextiel.
Details over ONS Natuurhuis
Hier zie je een impressie van ONS Natuurhuis: https://architecten-en-en.nl/project/ons-natuurhuis/ met fraai beeldmateriaal. Het concept is ontwikkeld door Strotec, Architecten en|en en Bouwbedrijf Gebroeders van Herpen. Bij het bepalen van de materialenmix hebben studenten van de Avans Hogeschool de drie partners ondersteund. Er worden in Heeze 8 woningen gerealiseerd die naar verwachting in 2023 worden opgeleverd.
Meer weten over biobased bouwen?
Wil je meer weten over biobased bouwen? Kijk eens op deze website: https://www.biobasedbouwen.nl/, een kennisbank van gezamenlijke partners, waaronder de overheid en wetenschappelijk onderwijs.
Deze pagina is ook informatief: https://ecochain.com/nl/knowledge-nl/de-voordelen-van-biobased-bouwen/
Nog meer inspiratie: De Gids Biobased isoleren zit boordevol kennis, materialen, adressen van 170 biobased bedrijven in Nederland en België.
Beeldmateriaal met dank aan website architect
