Heb je wel eens gehoord van de Ladder van koeling? Die geeft ons inzicht in en aandacht voor koeling vanwege de overvloed aan warmte. Dit concept werd geïntroduceerd door een breed samenwerkingsverband van bedrijven, overheden en kennisinstellingen. Het doel is om met slimme, duurzame oplossingen hittestress in woningen en werkplekken te voorkomen.
Wat is de Ladder van koeling?
De Ladder van koeling beschrijft vier verschillende niveaus van koeling in gebouwen. Zodat we gestructureerde na gaan denken over de mogelijkheden om gebouwen te koelen, zowel op korte als lange termijn. De Ladder is ontstaan uit de OSKA Intentieverklaring Koeling Gebouwen, die in 2021 werd ondertekend door verschillende partijen, waaronder overheden en bedrijven.
Vier treden Ladder van koeling
De Ladder bestaat uit vier treden:
- Natuurlijke koeling: Het verminderen van de behoefte aan koeling door de woning slim in te richten. Bijvoorbeeld door ventilatie, zonwering en het toepassen van groen, zoals planten en bomen. Deze eerste (laagste) stap heeft de minste impact op het milieu en is de meest kosteneffectieve manier van koeling.
- Passieve koeling: Hierbij wordt gebruik gemaakt van de eigenschappen van materialen en constructies die warmte opvangen en langzaam afgeven, zoals thermische massa. Dit betekent dat gebouwen ontworpen worden met materialen die de zonnewarmte beter kunnen reguleren. Bijvoorbeeld door gebruik van isolatie en de juiste oriëntatie van ramen.
- Actieve koeling: Dit verwijst naar systemen zoals airconditioning, die energie verbruiken om de temperatuur te verlagen. Het gebruik van deze systemen kan echter leiden tot een verhoogd energieverbruik. En dat brengt de kosten en de ecologische voetafdruk van het gebouw omhoog.
- Slimme koelingssystemen: Dit is de vierde en hoogste stap op de Ladder, die gebruik maakt van geavanceerde technologieën, zoals koelinstallaties die energie efficiënt gebruiken. Bijvoorbeeld via duurzame energiebronnen zoals zonnepanelen of warmtepompen. Deze systemen zijn gericht op het minimaliseren van het energieverbruik, terwijl ze tegelijkertijd effectief blijven in het koelen van een gebouw.
Waarom is de Ladder van koeling belangrijk?
Het klimaat verandert snel en dit heeft grote gevolgen voor de manier waarop we onze woningen en werkplekken moeten ontwerpen en bouwen. De Ladder van koeling biedt een systematische manier om gebouwen te verduurzamen en geschikt te maken voor de hete zomers die steeds vaker zullen voorkomen. Het helpt architecten, stedenbouwkundigen en andere professionals om slimme keuzes te maken op het gebied van koeling en tegelijkertijd energieverbruik te verminderen.
De Ladder benadrukt dat koeling niet alleen gaat om airconditioning of dure installaties, maar om een holistische benadering van het gebouwontwerp. Dit betekent dat we aandacht moeten besteden aan natuurlijke ventilatie, zonwering, en het gebruik van materialen die beter omgaan met warmte. Dit draagt niet alleen bij aan het welzijn van de bewoners, maar helpt ook om de ecologische voetafdruk van een gebouw te verkleinen.
Wat kun jij als consument er mee?
Hoewel de Ladder van koeling vooral een tool is voor professionals in de bouwsector, is het ook relevant voor jou als consument om te weten welke stappen je kunt nemen om je woning koeler en comfortabeler te maken. Denk bijvoorbeeld aan het aanleggen van zonwering, het verbeteren van de isolatie, of het toevoegen van meer groen in en rondom je huis.
Krijg je een nieuw huis, dan kun je met je architect, aannemer of installateur bespreken of en hoe je de Ladder van koeling kunt toepassen. Dit helpt je om voorbereid te zijn op de toekomstige klimaatverandering en zorgt ervoor dat je woning zowel energiezuinig als comfortabel blijft.
Ook interessant op Woontlekker:
Gids vergelijkt duurzame installaties en vereenvoudigt keuze warmtepomp
Energiezuinig ventilatiesysteem zonder verbouwing: decentrale wtw
